Zelfkennis is key

“Leidinggeven? Eerst jezelf pleasen”

Als je leidinggeeft aan een team, dan zul je merken dat de ogen regelmatig op jou gericht zijn. Het managen van medewerkers begint éérst bij het leren kennen van jezelf. ‘Kennis is macht’, en zelfkennis al helemaal volgens ontwikkelingspartner Erik Swabedissen. Een nee, dat is niet zweverig.

“Een onderneming is een weerspiegeling van de ondernemer,” stelt ontwikkelingspartner Erik Swabedissen. “Als ik in een salon kom waar het chaotisch is, dan tref ik een onrustige ondernemer. Tref ik een zaak waarbij het erg gestructureerd is en het er netjes uitziet, dan ontmoet ik een ondernemer die wordt gedreven door structuur en feiten. De persoonlijkheid van de ondernemer is altijd terug te zien in de salon.”

Erik is van origine kapper. Hij nam de salon van zijn ouders over en opende nog twee salons. Toen hij besloot te stoppen met zijn zaken, werkte hij een tijd bij een bekend haarverzorgingsmerk en leerde vanuit die rol de branche op een andere manier kennen. “Ik kwam dagelijks bij salons en kon meekijken op de werkvloer. Dat was super leerzaam. De vraag waarom de ene salon zo goed liep en de andere niet, hield mij bezig. Dat heeft altijd te maken met mensen. Ik ben mij gaan specialiseren als coach en heb verschillende opleidingen afgerond.” Inmiddels werkt hij ruim zeventien jaar als ontwikkelingspartner, voor onder andere kappers, samen met drie zakenpartners.

Mensen zijn de basis

Erik kijkt bij coachingstrajecten naar de drie M’s: mensen, minuten en munten. “Ik werk vanuit die driehoek, want een pijnpunt van een onderneming zit altijd in een van die aspecten. Het is een financieel pijnpunt, een minutenpijnpunt dat te maken heeft met de structuur van je salon of moeilijkheden zitten op het menselijke vlak. Daar begin ik altijd mee, want de basis zijn mensen. En als leidinggevende begint het bij jou. Dus durf in je eigen kappersspiegel te kijken.”

Jezelf voorop zetten

Leidinggeven begint dus bij jezelf. Dan kun je je afvragen: wie ben ik als leider en wat zijn mijn kwaliteiten? Vragen waar je misschien niet een, twee, drie een antwoord op hebt. Toch levert het veel op om eens echt eerlijk naar jezelf te kijken. “Veel kappers willen medewerkers en klanten graag een plezier doen,” is Erik zijn ervaring. “Ik denk dat deze houding voor veel kappers herkenbaar is. Maar het begint bij jezelf pleasen.” Hij legt uit waarom: “Als je verdieping zoekt in jezelf, dus als je nagaat wat je pluspunten zijn maar ook je valkuilen, dan leer je jezelf kennen. En zelfkennis is key. Er wordt nog weleens zweverig over gedaan, maar dat is onterecht. Eigenlijk is het vrij concreet. Hoe beter je jezelf kent, des te beter kun je reageren op de situaties om je heen. Wie een ander wil leiden moet eerst zijn eigen meester worden.”

Erik legt uit: “In de branche staan we veelal ‘aan’ voor de ander, maar om dit te kunnen blijven doen MOET je eerst goed voor jezelf zorgen. Als je eigen ‘tankje’ leeg is, hoe wil je dan zorgen voor de ander? Vergelijk het met de instructie tijdens vliegen. Eerst het mondkapje bij jezelf aanbrengen, dan pas ‘de ander.’ Voelt wellicht wat vreemd, maar is de enige manier om energie te houden.

Echte aandacht voor je medewerkers

Bij sterk leiderschap is het noodzakelijk om goed naar anderen te kunnen kijken, vindt Erik. “Als je je verdiept in wat je mensen nodig hebben, kunnen ze veel waarde toevoegen op de werkvloer, ook de jonge generatie waarover nog weleens gemopperd wordt.”

Hij geeft een voorbeeld van een ondernemer die hier op haar eigen manier invulling aan gaf. “Deze ondernemer heeft haar zaak een ochtend gesloten. Ze nodigde haar medewerkers om beurten uit in de salon en vroeg hen hoe het met ze gaat en wat ze nodig hadden. De medewerkers waren flabbergasted dat ze hier, ondanks de drukte in de salon, zo uitgebreid de tijd voor nam. Haar reactie: ‘Ja het is druk, maar jij bent belangrijk voor mij.’ De gesprekken werden aan het einde van de ochtend afgerond, het team is gezamenlijk gaan lunchen en daarna stond iedereen te trappelen om weer te beginnen. Deze ondernemer zorgde voor echte connectie met haar medewerkers, luisterde naar hun behoeften. Deze actie resulteerde in een boost van de drive in het team.”

Erken wat er wél is

Op dit moment is er enorme personeelskrapte in de kappersbranche. Hoe kunnen ondernemers daarmee omgaan? Erik tipt: “Focus niet op wat er niet is. Als je de hele dag door roept dat je medewerkers mist en dat constant uitdraagt, dan heeft dat een negatief effect op je team. Dit is momenteel een van de grootste valkuilen binnen de branche.” Volgens Erik is het heel belangrijk oog te hebben voor de mensen die er wél zijn. “Zorg voor je mensen, maak een planning met minder mensen en creëer met dat team magie. Niemand gaat kapot van hard werken, wel van geen of onvoldoende erkenning krijgen voor dat harde werken.”

Vertrouw op jezelf

In tijden van personeelskrapte is het verleidelijk om handjes aan te nemen. Toch adviseert Erik dat niet te doen. “Als je er na drie maanden achter komt dat er geen match is, dan ligt dat niet aan de medewerker. Dan heb je iemand aangenomen die jouw waarden niet uitdraagt. En dan kom je weer terug bij jezelf en je (kern) waarden. Een gezonde bedrijfsvoering; die begint bij de basis, dus bij jezelf. Ik gun kappers dat ze vertrouwen hebben in zichzelf en in het prachtige vak dat ze hebben.”