Nieuw_BCP_barbier_ANKO

Beroepscompetentieprofielen (BCP’s) zijn superbelangrijk. Ze vormen een kwaliteitsstandaard en zijn een belangrijke basis voor het beroepsonderwijs. Net als het kappersvak, zijn ze aan veranderingen en trends onderhevig. Daarom bekijkt de ANKO, samen met sociale partners FNV Mooi en CNV, eens in de vier à vijf jaar of ze nog passen bij de beroepspraktijk. Indien nodig worden ze aangepast. Zo ontstonden afgelopen zomer nieuwe versies van het BCP kapper, allround kapper en salonmanager én werd een nieuw BCP geïntroduceerd: dat van barbier.

BCP’s beschrijven de voor de branche benodigde kennis, vaardigheden en beroepshouding die een kapper moet beheersen om het kappersvak professioneel (vakvolwassen) uit te oefenen. “Door daar met de branche duidelijke afspraken over te maken en zo een kwaliteitsnorm met elkaar vast te stellen, houden we de kwaliteit van het vakmanschap zo hoog mogelijk. En ook de instroom van nieuwe vakmensen”, zegt Gert- Jan Deben, manager belangenbehartiging bij de ANKO. “Dat is dan weer prettig voor de consument, die in elke salon kan vertrouwen op een minimale kwaliteit. In onze branche hebben we het geluk dat we collectieve middelen hebben om zelf een professioneel BCP-traject te doorlopen. Dat komt doordat wij als ANKO een representatieve ondernemersvereniging zijn die goed samenwerkt met de bonden. Al helemaal voor dit soort branchebrede belangen. Zeker niet alle branches kunnen een BCP-traject op zo’n professionele manier opzetten. Dat laat maar weer eens zien hoe belangrijk een sterk collectief – en dus lidmaatschap van de ANKO – is.”

Erkend beroep

Het opstellen van de BCP’s is een wettelijke taak van het georganiseerde bedrijfsleven. In de kappersbranche is dat de ANKO, samen met de vakbonden FNV Mooi en CNV. Deze drie ‘sociale partners’ hebben allemaal hetzelfde belang, namelijk dat wat studenten leren aansluit bij de praktijk. “Daarom trekken we samen op”, zegt Marga Patijn, voorzitter van FNV Mooi. “Zo worden het BCP’s waar de hele branche achter staat. Wij vinden het daarbij extra belangrijk dat studenten een officieel mbo-diploma behalen dat ook echt iets waard is. Daarom zijn we heel blij met het nieuwe BCP voor barbiers. Dat maakt het een écht, erkend beroep, waarmee barbiers – ook als ze om de een of andere reden besluiten om zich om te laten scholen – aantrekkelijk voor de arbeidsmarkt zijn en blijven.”

Toekomstgericht opleiden

Binnen de ANKO houdt de Beleidsadviescommissie Beroepsonderwijs, Vakmanschap & Arbeidsmarkt (BAC, die bestaat uit zes kappers), zich bezig met de BCP’s. Angela Hermus (kapper en eigenaar van Hairstudio Variaty) is er lid van. Ze vertelt waarom. “Als ondernemende kapper wil ik dat leerlingen goed en toekomstgericht worden opgeleid. Ik vind het belangrijk dat onze branche professioneel blijft en dat we het vakmanschap hoog houden. Dat moeten we mét elkaar doen en daarom ben ik lid van de ANKO. In de BAC denk ik mee over hoe we dat doen. We hebben het over kwaliteitsnormen en we hebben contact met de mbo-scholen. Voor een goede kwaliteit zijn BCP’s heel belangrijk. Daarom zijn wij daar nauw bij betrokken.”

Enquêtes

De BAC waar Angela onderdeel van uitmaakt is dus – namens de ANKO en samen met FNV Mooi en CNV – initiatiefnemer van de vernieuwde BCP’s. Maar… dat kunnen deze sociale partners niet alleen. Het zijn immers de kappers zélf die weten hoe het er écht in de salon aan toegaat – naast de BAC-leden die zelf natuurlijk ook kapper zijn. Daarom werden gesprekken met hen gevoerd en konden zij allemaal deelnemen aan een branchebrede enquête. 444 kappers – jij misschien ook wel – hebben ‘m ingevuld.

Genderneutraal

Hieruit kwam dat onderdelen in de oude BCP’s nog steeds actueel waren. Zo worden werkzaamheden en taken zoals omschreven in het oude BCP voor haarstylist in grote lijnen nog steeds zo uitgevoerd. Geen reden dus, om dat in het geactualiseerde BCP te veranderen. Maar wat volgens het onderzoek niet meer klopte, was het onderscheid dat in het oude BCP werd gemaakt in vaktechniek voor mannen en vrouwen. Angela: “In de praktijk wordt helemaal niet zoveel onderscheid meer gemaakt in gender. Technieken uit het herenvak worden gebruikt voor dames en andersom. Dat zien we terug in het geactualiseerde BCP; dat omschrijft vaktechnieken nu voor een groot deel genderneutraler. En zo zijn er nog meer aanpassingen.”

Praktijkervaringen delen

Uit de gesprekken en enquête blijkt ook dat de werkzaamheden van een barbier (het barbiersvak) zó anders zijn dan de werkzaamheden van een kapper, dat een eigen BCP logisch is. ANKO, FNV Mooi en CNV zetten hier een apart traject voor op. Barbier Yousef Abo is er blij mee. “Een goede barbier word je niet door een enkele cursus te volgen. Het is een serieus beroep waar je aparte vaardigheden voor nodig hebt. Bovendien wordt de opleiding – en daarmee het vak – een stuk aantrekkelijker voor stoere dames en gasten die barbier willen worden. Die willen niet leren watergolven en permanenten; die willen leren hoe je strakke contouren scheert.” Yousef was onderdeel van een van de commissies die meedachten tijdens de ontwikkeling van het BCP. “We hebben gesprekken gevoerd met een diverse groep barbiers. Denk aan ondernemers en medewerkers, jonge barbiers en barbiers met meer ervaring. Zo zorgde de ANKO ervoor dat elke barbier in het BCP is vertegenwoordigd. Er werd gevraagd naar onze ervaringen en naar wat wij belangrijk vinden dat er in een reguliere mbo-opleiding zou moeten komen.”

Kwalificatiedossier

Maar voordat een BCP wordt doorgevoerd in een officiële, Crebo-erkende* mbo-opleiding, moeten eerst een aantal andere stappen worden gezet. Nadat de BCP’s zijn gemaakt, zijn ze vastgesteld door de ANKO, FNV Mooi en CNV. In deze BCP’s staat wat een vakvolwassen kapper minimaal moet kennen en kunnen. Dit is een kapper die vier jaar na het behalen het mbo-diploma praktijkervaring heeft opgedaan. Die kan dus méér, dan een kapper die net van school af komt. Wat zo’n ‘beginnend beroepsbeoefenaar’ moet kunnen, staat in het kwalificatiedossier Haarverzorger. Op basis van dit dossier stellen opleiders de opleidingen samen. Het actualiseren van dit kwalificatiedossier is nu de volgende stap. Het beroepsonderwijs en de ANKO, FNV Mooi en CNV gaan daarvoor vanaf eind november met elkaar in overleg. Het zal nog even duren voordat studenten de geactualiseerde opleiding kunnen volgen. In het kader hiernaast zie je hoe de BCP’s die nu zijn ontwikkeld, straks in het onderwijs terechtkomen.

*In het Crebo staan alle Nederlandse mbo-beroepsopleidingen die door het ministerie van Onderwijs zijn erkend, en dus goedgekeurd.